
اتاق تمیز(کلین روم) چیست؟ در آن چه میکنند؟
اتاق تمیز در اصل برای خارج کردن آلایندهها، ذرات معلق و آلودگیهای هوای محیط بیرون کار میکند. هوای بیرون ابتدا وارد دستگاه تصفیه میشود، سپس فیلترهای HEPA یا ULPA هوا را تمیز و آلایندههای هوای خارج را برحسب ضروریات در نظر گرفته شده پالایش میکند. سپس هوای تصفیه شده با فشار وارد کلین روم میشود. به علاوه هوای آلوده داخل اتاق تمیز نیز از راه دریچههای هوا با فشار به بیرون اتاق رانده میشود یا این که دوباره وارد فیلترها میشود و فرایند تصفیه از ابتدا شروع میشود.
روشهای پايش اتاق تميز
جهت پايش اتاقهای تميز روشهای متفاوتی وجود دارد.
استفاده از دستگاه ذره شمار يا پارتيک كانتر
بررسی جريان هوادر اتاق تميز
استفاده از محيطهای كشت در نقاط مختلف اتاق تقسيم
دستگاه ذره شمار يا پارتيكل كانتر: دستگاهی است كه برای اندازه گيری تعداد ذرات موجود در حجم معينی از هوا مورد استفاده قرار میگيرد.اين دستگاه حجم معينی از هوای مورد آزمايش را بلعيده و پس از تجزيه آن،ذرات در ابعاد مختلف را تفكيك و شمارش میكند.
استفاده از محيطهای كشت در پايش اتاق تميز: میتوان از محيطهای كشت باكتريايی مثل بلاد آگار و محيطهای كشت قارچی مثل سابرو دكستروز آگار استفاده كرد. برا اين منظور پليتهای حاوی محيطهای كشت بلاد آگار را در چندين نقطه اتاق تميز قرار داده و درب آنها را به مدت حداقل نيم ساعت باز میگذاريم و سپس درب آنها را بسته و در دمای 37 درجه سانتيگراد به مدت حداقل 48 ساعت انكوبه میكنيم و از نظر ظهور و رشد كلنی باكتريایی بررسی میكنيم. در مورد محيط كشت سابرو دكستروز آگار از همين روش استفاده میكنيم، اما آنها را در دمای اتاق و به مدت 14 روز نگهداری و سپس از نظر ظهور و رشد كلنی قارچی بررسی میكنيم.
لباس مخصوص کارکنان اتاق تمیز(کلین روم):
لباس مخصوص کارکنان اتاق تمیز(کلین روم) با توجه به کارکرد یا ردهبندی اتاق انتخاب میشود و گاهی فقط شامل کلاه و روپوش میشود، و گاهی از سر تا پا باید در روپوش و شلوارهای چندلایه پوشانده شود و کارکنان ماسک تنفسی کپسول سرخود به صورت بزنند. لباس اتاق تمیز(کلین روم) برای جلوگیری از آزاد شدن مواد از بدن کارکنان و آلوده نکردن محیط استفاده میشود. بدیهی است که خود لباس نباید ذرات یا فیبرهای آلوده کننده محیط را آزاد کند. این نوع آلودگی فردی عملکرد فراورده را در صنایع دارویی و نیمهرسانا تنزل میدهد و برای مثال در محیطهای درمانی عفونت تقابلی بین کارکنان بیمارستان و بیماران ایجاد میکند.
البسه اتاق تمیز(کلین روم) شامل چکمه، کفش، پیشبند، پوشاننده ریش، کلاه، سرهمی، ماسک صورت، روپوش آزمایشگاه، دستکش و دستکش انگشتی، آستین و روکش کفش میشود. لباس اتاق تمیز با توجه به ویژگیهای فراورده تولیدی و خصوصیات اتاق تمیز(کلین روم) انتخاب میشود. در اتاق تمیز با رده پایین کافی است کفشهای مخصوص با کف صاف پوشیده شود تا گرو و خاک و آلودگی در شیارهای کف آن گیر نکند. البته صاف بودن کف کفش نباید باعث لیز خوردن کارکنان شود، چون ایمنی همواره مقدم بر کار است. برای ورود به اتاقهای تمیز کلاس ۱۰,۰۰۰ کافی است از روپوش، سرپوش و چکمه استفاده شود. حال آن که برای ورود به اتاق تمیز(کلین روم)با کلاس ۱۰ باید روپوشهای خاص با زیپ سراسری، چکمه، دستکش و ماسک کامل پوشیده شود.
خصوصيات لباسهای كاركنان در آزمايشگاههای توليدی با سطح ايمنی زيستی 1و2
جنس لباس: 65% پلی استر و 35% كتان
مدل لباس: دو تكه (روپوش و شلوار)، آستين بلند تا مچ، دست كش دار، يقه سه سانت، جلو باز با دكمههای معمولی تا پائين
ماسك و سرپوش: به تناسب نوع كار و يكبار مصرف باشد.
خصوصيات لباسهای كاركنان در اتاق تمیز(کلین روم) و يا آزمايشگاه با سطح زيستی 3
جنس لباس: لباس بايد از جنسی باشد كه از خود ذره آزاد نكند، قابل تميز شدن و پاک سازی باشد. فاقد شارژ الكتريكی بوده و ميكروارگانيسمها را به خود جذب نكند. مقاوم به مواد شيميايی و قابل اتوكلاو باشد. و از جنس 100% پلی استر انتخاب شود.
مدل لباس: لباس يكسره ويژه آقايان و خانمها ، فاقد جيب و كمر و قابل تنظيم (كش دار)، دارای زيپ در جلوی لباس كه میتواند از جنس استيل و يا غير فلزی باشد. آستين گشاد و دارای سر آستينهای مچ دار و كشی با قابليت بالا رفتن.
نوع كفش: پاپوش ضد لغزش با كف صاف لاستيكی و قابل اتوكلاو شدن .
سرپوش و ماسک: سرپوش از جنس لباس كه كاملا سر را پوشانده و حالت مقنعه داشته و ماسک آن بوسيله دكمه به سرپوش متصل میشود.
رفتار و مقررات در اتاق تميز:
دست ها، ناخنها و صورت را بايد تميز نگه داشت .
هرگز در اتاق تمیز(کلین روم) نبايد موها را درست نمود و يا شانه كرد .
از جواهرات روd دست و سينه نبايد استفاده كرد .
كليد، سيگار، سكه، مداد، دستمال، شانه، موبايل و ورود هر گونه جسم خارجی به اتاق تميز ممنوع است .
خوردن و آشاميدن در اتاق تميز ممنوع میباشد .
از كارهايی مانند: خاراندن، ماليدن و ساييدن دستها و يا بازی كردن با موها و اعمال مشابه آن بايد خودداری كرد .
استفاده از لباسهای مخصوص بيرون در اتاق تمیز(کلین روم)ممنوع میباشد .
انجام كار بايد روی سطوح تميز و پاک صورت گيرد .
حركت در اتاق تمیز(کلین روم) بايد به آرامی و بسيار آهسته صورت پذيرد .
بايد مطمئن بود كه قسمتهای كار قبل از شروع كار تميز شده باشد .
منبع:https://www.shahrjerdi.ir